Het herstellen van burnout kan alleen volledig zijn met een multidisciplinaire aanpak zoals beschreven in het driepijlermodel. Het is van belang om bij elke pijler te analyseren in hoeverre deze van toepassing is. Daarbij moet men zich wel realiseren dat veel burnoutpatiënten een bagatelliserend beeld hebben van hun situatie en bovendien hun mogelijkheden kunnen overschatten. Zo kan men onterecht overtuigd zijn dat er afgezien van het werk eigenlijk geen stress is (pijler 1), dat men niet vermoeid is (pijler 2) of dat er geen reden is om aan te nemen dat er trauma aanwezig is (pijler 3).

Men denkt vaak dat men tot veel meer in staat is dan daadwerkelijk mogelijk is, en kan ook gewend raken aan de situatie en de lichamelijke klachten. Daarbij is men al langdurig, misschien zelfs wel het hele leven, doorgegaan op wilskracht terwijl eigenlijk de energie al lang op was.

Voor wie een burnout heeft kan het dus moeilijk zijn om bij alle drie de pijlers op een eerlijke, neutrale wijze te bepalen wat er nodig is. Wie behandelaar is kan patiënten daarbij ondersteunen maar moet zich er van bewust zijn dat men maar al te gauw onderdelen overslaat vanwege de specialisatie in één onderwerp, of simpelweg door een gebrek aan kennis of tijd.

Niet alleen behandelaars en patiënten zelf zouden hun aandacht moeten vestigen op deze multidisciplinaire aanpak; ook de media, influencers, auteurs, verzekeraars en (overheids)instanties moeten inzien dat het focussen op slechts één aspect van burnout niet voldoende is om het probleem écht aan te pakken. Het ligt niet alleen maar aan het werk, een cursus stresshantering of mindfulness is niet afdoende, en het uitsluitend aan de slag gaan met emotieverwerking doet geen recht aan wat de patiënt nog meer nodig heeft.

Praktische invulling

De patiënt kan zelf werken aan het implementeren van de drie pijlers, maar het is aan te raden om dit met een coach te doen in de breedste zin van het woord. Dit kan een vriend of vriendin zijn, maar ook een collega, partner, familielid, arbo-medewerker, vertrouwenspersoon, burnout- of stresscoach of psycholoog.

Een ander soort behandelaar of therapeut is een wat minder goede keus, omdat deze een (onbewuste) voorkeur zal hebben om de eigen behandelmethode voorrang te geven en het driepijlermodel al gauw weer te vergeten.

Het is van belang dat de coach neutraal is en ook kritiek durft te hebben op de patiënt. Voor degene met de burnout is het nodig dat de coach als betrouwbaar en eerlijk wordt gezien. Sommigen vinden het prettiger om een vreemdeling in te huren tegen betaling, omdat vrienden en bekenden soms niet streng genoeg te zijn en een echte coach of psycholoog doorgaans opgeleid is en ervaring heeft om een helpende hand te bieden.

Mensen met een burnout hebben vaak een houding van “ik los dit zelf wel even op want als ik het aan anderen overlaat wordt het minder goed gedaan”. Toch is het bespreken van de drie pijlers en het reflecteren over hoe het verloopt met de implementatie ervan van belang om het succesvol te laten zijn.

Wanneer de coach niet op de hoogte is van het driepijlermodel kan men verwijzen naar deze website. Het model is bewust eenvoudig, duidelijk en kort gehouden, en na het lezen van de drie pijlers kan al er al vrij snel mee begonnen worden.

De praktische invulling van de drie pijlers wordt verder besproken in de volgende artikelen:

• Pijler 1 in de praktijk: wegnemen van stressfactoren
• Pijler 2 in de praktijk: herstellen van overbelasting
• Pijler 3 in de praktijk: behandelen van trauma

Lichamelijke klachten

De lezer zal hebben opgemerkt dat er géén vierde pijler is waarin de lichamelijke klachten, die bij burnout vrijwel altijd voorkomen, worden aangepakt. Klachten als maag- en darmproblemen, hoofdpijn, duizeligheid, brainfog, spierschokken, oorsuizen, hartkloppingen en angstsymptomen zijn bij burnout een direct gevolg van de overspanning en uitputting. Deze klachten zullen vanzelf verdwijnen als de andere genoemde zaken zijn opgelost.

Helaas richten veel (huis)artsen en andere behandelaars zich primair op deze lichamelijke klachten terwijl die nou juist ondergeschikt zijn aan de overige zaken. Uiteraard is het van belang om met lichamelijk onderzoek vast te stellen dat er naast de burnout geen andere problemen aanwezig zijn en kan er aan symptoombestrijding gedaan worden wanneer de klachten ondraaglijk zijn. De burnout zelf geneest daar echter niet van; die zal pas herstellen als het 3P-model wordt aangehouden.